Zapotrzebowanie na rynku pracy na konsultantów IT jest spore, bo sektor nowoczesnych usług dla biznesu rozwija się w Polsce niezwykle dynamicznie. Od początku I kw. 2017 r. do końca I kw. 2018 r. działalność rozpoczęło w naszym kraju 91 nowych centrów usług, z czego 20 już w bieżącym roku, podaje raport ABSL “Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Polsce 2018”. Całkowite zatrudnienie w centrach usług wynosi 279 tys. osób. Z nowymi centrami rośnie też zatrudnienie - w ostatnim roku o 13 proc. Od I kw. 2016 r. całkowity przyrost nowych miejsc pracy wyniósł natomiast aż 30%. Eksperci prognozują, że trend ten będzie się utrzymywać. Konsultanci IT to nie jedyne osoby, które znajdą w nim zatrudnienie, ale z pewnością jedne z najbardziej pożądanych.
Rynek profesjonalnych usług konsultingowych w obszarze IT będzie rósł. Technologia oraz definiujące biznes trendy IT wymuszają dużą dynamikę zmian, która tworzy zapotrzebowanie na specjalistów, pomagających przedsiębiorstwom w transformacjach IT. Rośniemy nie tylko liczebnie, ale i kompetencyjnie. Powstają nowe typy usług i wraz z rozwojem technologii nasz zespół wspiera klientów w coraz nowszych i ciekawszych wyzwaniach biznesowych.
Pracujemy, aby wzrost w tym roku przekroczył 40%. W tej chwili w zespole pracuje już ponad 30 osób. Rekrutujemy głównie osoby z przynajmniej pięcioletnim doświadczeniem, w tym dwa lata doświadczenia powinny zawierać się w obszarze zarządzania usługami IT. Pracują z nami również analitycy biznesowi z nieco mniejszym stażem, którzy mają duży potencjał rozwojowy i w ciągu najbliższych lat będą przygotowywać się do roli samodzielnych konsultantów - mówi Danuta Stojko, która zarządza zespołem konsultantów IT w firmie Capgemini, świadczącej usługi w dziedzinie doradztwa, rozwiązań technologicznych i transformacji cyfrowej organizacji.
Na czym jednak dokładnie polega praca konsultantów IT - i dlaczego doświadczenie w zarządzaniu usługami IT ma w przypadku tego zawodu tak duże znaczenie?
End-to-end
Konsultanci IT to osoby o szerokim zakresie obowiązków, bo oprócz modelowania procesów IT i wdrażaniem rozwiązań technologicznych u klientów, muszą posiadać szereg umiejętności miękkich, związanych także z relacjami biznesowymi z klientami i podwykonawcami.
Oprócz tego doradzamy w ramach projektów mających na celu usprawnianie i optymalizację już istniejących w organizacji procesów. W ramach tych działań przygotowujemy teoretyczny model procesu, a następnie tworzymy szczegółowe instrukcje i przygotowujemy szkolenia dla pracowników. Jednocześnie projektujemy narzędzie IT, które będzie do tego celu używane tak, by było zgodne z procesem i nadzorujemy jego wdrożenie lub dostosowywanie pod wymagania procesu - mówi Marta Kisiela z Capgemini.
Konsultanci pracują często end-to-end, dbając o projekt na każdym jego etapie. Ich praca rozpoczyna się od zebrania wymagań klienta, zrozumienia i określenia potrzeb organizacji lub problemów, przed jakimi staje, oraz analizy dojrzałości organizacji (co wpływa na to, które procesy będą rekomendować). Nierzadko dzieje się to już na etapie sprzedaży, kiedy to przygotowują ofertę usług, jako specjaliści z danej dziedziny, projektując rozwiązania na podstawie zapytań klienta.
Kiedy klient zaakceptuje projekt, rozpoczyna się współpraca. To kolejny etap realizacji.
Musimy dobrze się przygotować, bo inaczej nie zdążymy oddać projektu na czas. Opisujemy go, tworząc tzw. story. Na tej podstawie deweloper, z którym współpracujemy, decyduje, ile czasu będzie potrzebne na zbudowanie danego rozwiązania. To my musimy zadbać o to, by to, co napiszemy, było dla dewelopera zrozumiałe. Potem, kiedy odda nam część swojej pracy, testujemy ją samodzielnie i sprawdzamy, czy spełnia nasze oczekiwania - mówi Anna Żmudka z Capgemini.
Jednocześnie konsultant musi pozostawać w ciągłym kontakcie z klientem, sprawdzając czy oddawane części projektu odpowiadają jego potrzebom.
Ciągłe pozostawanie w kontakcie z klientem wpływa na to, jak wygląda mój dzień pracy. Pracuję zdalnie, z domu. Rano wstaję, zajmuję się sprawami prywatnymi, a potem już siadam do pracy i głównie odpowiadam na maile. Przez pierwszą część dnia robię to, co nie wymaga kontaktu z ludźmi pracującymi w innej strefie czasowej, bo kiedy u nas jest rano, u moich amerykańskich klientów trwa noc. Współpracuję wtedy głównie z ludźmi z Polski lub Indii, gdyż to są już dla nich godziny pracujące. Dopiero w moich godzinach popołudniowych skupiam się na rzeczach, które potrzebują bezpośredniej współpracy ze Stanami (telefonicznie). Codziennie sprawdzam status zaawansowania projektu z deweloperem, by móc odpowiednio zorganizować czas i wiedzieć, na jakim etapie jest projekt, bo wszystko musi być dostarczone na czas, a wszelkie ryzyka powinny zostać odpowiednio wcześnie zaraportowane - wyjaśnia Anna Żmudka.
Konsultanci IT zgadzają się, że takie bieżące sprawdzanie postępów w pracy i stały kontakt z klientem pozwalają szybko zareagować, gdy coś idzie nie tak, jak zaplanowano. W rezultacie ich praca jest bardziej wydajna.
Kiedy, pracując w tym trybie, oddamy już cały projekt, nadchodzi faza testów. Po stronie klienta wskazywane są osoby odpowiedzialne za przeprowadzenie testów, które przygotujemy. Zwykle etap ten zajmuje około dwóch miesięcy, ale zależy to od projektu - mówi Anna Żmudka.
Projekt oddawany jest dopiero wtedy, gdy wszystkie testy przebiegną pomyślnie, a ewentualne usterki zostaną usunięte. Gdy zaprojektowana usługa idzie “live”, klient otrzymuje również wsparcie techniczne w początkowej fazie tzw. Early Life Support. Może z niego skorzystać, gdy pojawia się nieoczekiwany problem.
Elastyczni architekci
Praca konsultantów IT zmienia się na przestrzeni lat, tak jak zmienia się metodyka pracy.
Różnice między zakresem obowiązków i kompetencji konsultanta IT dziś i kilka lat temu wynikają przede wszystkim z postępu technologicznego. Dzisiaj sama wiedza procesowa i doświadczenie służy głównie jako podstawa umiejętności i kompetencji konsultanta. Rozwój technologii i coraz to nowsze narzędzia wymuszają szybką naukę i chłonięcie nowinek, żeby nadążyć za zmieniającym się rynkiem. To sprawia, że musimy balansować pomiędzy tymi dwoma światami - wyjaśnia Dominik Woźniak z Capgemini.
Nowoczesny konsultant to już nie tylko osoba, która wdraża rozwiązania technologiczne - lecz także projektuje je. Do pewnego stopnia jest zatem architektem.
Jeśli chodzi o zarządzanie usługami IT zaczynamy od projektowania procesu a potem dostosowujemy do niego narzędzie. W tym sensie jesteśmy architektami rozwiązania oraz odpowiadamy za jego wdrożenie. Było tak na przykład na projekcie dedykowanym stanowej jednostce samorządowej w USA, gdzie osoby z naszego zespołu były zaangażowane w projektowanie rozwiązania dla klienta, a obecnie są odpowiedzialne za wdrażanie poszczególnych procesów jak i całych grup rozwiązań - mówi Marta Kisiela.
Zmieniają się też cechy, którymi musi charakteryzować się współczesny konsultant IT. Najważniejsza wydaje się elastyczność. Konsultant pracuje w trybie projektowym, a każdy projekt jest inny od poprzedniego. Przy każdym wdrożeniu konsultant może odpowiadać za inny proces, a wdrożenie może wiązać się ze zmianą godzin pracy, w zależności od kraju, z którego pochodzi klient. Projekty często wiążą się z wyjazdami do siedziby klienta, co niekiedy oznacza nieobecności w domu.
Krótko mówiąc: każdy projekt jest inny i w każdym trzeba umieć się odnaleźć, żeby dobrze wykonać swoją pracę. Ale, moim zdaniem, oprócz elastyczności w tym zawodzie liczy się też otwartość. Owszem, wymaga się od nas ogromnej wiedzy teoretycznej, ale przede wszystkim musimy upewnić się, że potrafimy zaadaptować tę wiedzę do wymagań klienta tak, by je spełnić. Nie możemy zapominać, że rozwiązania mają się sprawdzać w biznesie klienta, a nie w idealnym, procesowym świecie. Ale ważna jest również otwartość w rozumieniu otwartości na nowe rozwiązania, na nową wiedzę czy ludzi, bo trzeba pamiętać, że konsultant IT pracuje z ludźmi, a nie tylko z narzędziami. I pracowitość. Konsultant to stanowisko samodzielne, trzeba utrzymać dyscyplinę pracy, czasami zmobilizować się do dodatkowych godzin, żeby dostarczyć rozwiązanie na czas w nierzadko wymagających ramach czasowych projektu - mówi Grzegorz Kandziora z Capgemini.