Uzależnienie od smartfonów u dzieci
Badania pokazują, że polskie dzieci średnio spędzają kilka godzin dziennie na korzystaniu ze smartfona. Szczególnie niepokojące wyniki można zauważyć w przypadku nastolatków, jednak już nawet przedszkolaki mają do czynienia z tego typu rozrywką. Eksperci ostrzegają przed zjawiskiem fonoholizmu, czyli uzależnienia od korzystania z telefonu komórkowego. Jest to specyficzny rodzaj uzależnienia behawioralnego. Objawia się tym, że dziecko odczuwa potrzebę ciągłego korzystania z urządzenia, która jest tak silna, że brak dostępu do telefonu wywołuje niepokój i drażliwość. Możliwe są nawet objawy somatyczne np. bóle głowy.
Dlaczego smartfony tak wciągają?
Smartfony zapewniają łatwy i szybki dostęp do ogromnej ilości treści, które są atrakcyjne wizualnie i zaprojektowane tak, by przyciągać uwagę użytkownika. Nieustanne powiadomienia, rekomendacje czy elementy grywalizacji sprawiają, że dzieci spędzają na telefonach coraz więcej czasu, często tracąc kontrolę nad jego ilością. Dodatkowo problem potęguje presja rówieśnicza oraz potrzeba bycia „na bieżąco”.
Negatywne skutki uzależnienia
Problemy ze snem - to jeden z najpoważniejszych skutków nadmiernego korzystania ze smartfonów. Urządzenia elektroniczne emitują niebieskie światło, które hamuje produkcję melatoniny, hormonu odpowiedzialnego za regulację rytmu dobowego. Również social media negatywnie wpływają na sen, ponieważ ich wcześniejsze przeglądanie pobudza mózg i utrudnia zasypianie.
Pogorszenie relacji społecznych - choć smartfony powstały po to, by ułatwiać komunikację miedzy ludźmi, ich nadmierne używanie może prowadzić do izolacji społecznej. Dzieci wybierają kontakt online zamiast spotkań w rzeczywistości, a to osłabia ich umiejętności interpersonalne.
Problemy zdrowotne - długotrwałe korzystanie ze smartfonów prowadzi do wielu problemów, takich jak wady postawy czy pogorszenie wzroku, a także, poprzez ograniczenie aktywności fizycznej, sprzyja otyłości.
Problemy z koncentracją - ciągłe rozpraszanie uwagi przez powiadomienia i aplikacje sprawia, że dzieci mają problem ze skupieniem się i organizacją czasu, a to negatywnie odbija się na wynikach w nauce.
Jak możemy pomóc naszym dzieciom?
Bardzo ważnym elementem jest edukacja. Dzieci powinny być świadome zagrożeń związanych z nadmiernym używaniem smartfonów i ich negatywnego wpływu na wiele aspektów życia. Taka wiedza może zdziałać znacznie więcej niż nakazy i zakazy, szczególnie w przypadku nastolatków. Mimo to ustalenie jasnych zasad korzystania z urządzeń elektronicznych też nie jest złym pomysłem. Jako dorośli musimy jednak pamiętać, że sami jesteśmy najlepszym przykładem dla naszych dzieci. Ustalenie reguł na nic się zda, jeśli sami nie będziemy ich przestrzegać.
Nadmierne używanie smartfonów przez dzieci to realny problem, na który powinniśmy zwrócić uwagę. Konsekwencje jego zaniedbania mogą być naprawdę poważne. Dlatego to tak istotne, aby wprowadzać rozwiązania, które pomogą dzieciom korzystać z technologii w sposób zrównoważony.