Większość firm posiada w swoich strukturach choćby małą centralkę telefoniczną. Są to firmy, które zatrudniają pięć lub więcej osób, ponieważ w takich firmach nie ma już sensu doprowadzać każdemu pracownikowi oddzielnej, miejskiej linii telefonicznej (jeśli nie jest to firma z działem handlowym dzwoniącym non-stop, to nigdy nie ma takiej sytuacji, aby wszyscy w jednym czasie prowadzili rozmowy telefoniczne). Bardziej ekonomicznym rozwiązaniem jest doprowadzenie na przykład dwóch linii miejskich do centralki telefonicznej i na przykład pięciu linii wewnętrznych do biurek pracowników. W takiej sytuacji pięć osób korzysta tylko z dwóch linii miejskich. I właśnie tu dochodzimy do sedna i pytania o wprowadzenie telefonii internetowej przez firmę, która posiada już centralkę telefoniczną. Poniżej zostały przedstawione najbardziej typowe sposoby jakimi można „uzbroić” tradycyjną centralę telefoniczną w telefonię VoIP.

Sposób pierwszy polega na podłączeniu urządzeń zewnętrznych takich jak np. bramki VoIP do portów linii miejskich centralki – czyli tu, gdzie są podłączone tradycyjne linie telefoniczne od operatora stacjonarnego. Wyróżnić tu można trzy sytuacje:

• gdy w centralce są jeszcze wolne porty analogowych linii miejskich – wystarczy w takiej sytuacji doprowadzić sygnały telefoniczne z urządzeń VoIP do wolnych portów centralki,
• gdy w centralce nie ma już wolnych portów analogowych linii telefonicznych – w tej sytuacji można albo rozbudować centralkę o kolejną kartę linii miejskich analogowych lub o kartę VoIP - co jednak wiąże się z dodatkowymi, sporymi kosztami; można też odłączyć część dotychczasowych linii miejskich i w ich miejsce włączyć sygnały VoIP - co jest częstym wyborem wśród klientów,
• gdy w centralce telefonicznej są jedynie porty miejskie cyfrowe (ISDN) – można tu zastosować bramki VoIP z portami ISDN lub jak w poprzedniej sytuacji rozbudować centralkę o kolejne karty (linii analogowych lub VoIP) – obie z tych sytuacji dość kosztowne.

Stosując jedno z powyższych rozwiązań, trzeba wziąć pod uwagę opcję związaną z ewentualnym dodatkowym programowaniem centrali telefonicznej. Centralę telefoniczną można zaprogramować w ten sposób, aby użytkownik centralki, chcąc zadzwonić na zewnątrz, słyszał sygnał telefoniczny VoIP w swojej słuchawce:

• przypadek pierwszy: bez dodatkowej ingerencji ze swojej strony lub
• przypadek drugi: po swoim świadomym działaniu/wyborze.

Wynika to z tego, że centralka jest zawsze tak zaprogramowana, żeby w jakiejś konkretnej kolejności zajmowała miejskie linie telefoniczne. Gdy chcemy zadzwonić na zewnątrz organizacji, centralka łączy nas np. przez pierwszą wolną linię miejską (co jest najczęstszym sposobem konfiguracji tego typu urządzeń). W takim przypadku dla połączeń wychodzących, trzeba albo jako pierwsze zajmowane linie telefoniczne, włączyć fizycznie linie VoIP doprowadzone z bramki(ek) VoIP (z punktu widzenia centralki telefonicznej, linie VoIP są takimi samymi liniami jak analogowe linie miejskie) albo poprzez przeprogramowanie centralki „wskazać” jej, które to są linie VoIP, aby zajmowała je w pierwszej kolejności. Można też zastąpić linie analogowe liniami VoIP, przez włączenie w miejsce dotychczasowych linii analogowych, linii VoIP, czyli inaczej mówiąc następuje tu podmiana linii telefonicznych.

Rysunek: Schemat wzajemnego połączenia urządzeń i poszczególnych sieci z centralką PABX

Tu nasuwa się pewna uwaga: włączając linie VoIP w miejsce tradycyjnych linii telefonicznych (zastępując je), trzeba pamiętać aby sprawdzić czy nic się nie zmieniło dla połączeń przychodzących, ponieważ centralka może być tak skonfigurowana, aby np. z pierwszego portu, do którego była dotychczas podłączona i podana do publicznej wiadomości linia telefoniczna, połączenia były zawsze kierowane do konkretnego numeru wewnętrznego (np. recepcji lub sekretariatu). Przełączając linie telefoniczne pomiędzy portami centralki, może się nagle okazać, że połączenia przychodzące są źle kierowane i system nie działa prawidłowo. Krańcowym przypadkiem jest zdarzenie, gdy połączenia przychodzące nigdzie nie trafiają i w ogóle nie mogą być obsłużone (osoba dzwoniąca do firmy ma w swojej słuchawce sygnał dzwonienia, a w firmie żaden telefon nie dzwoni).

Ale wracając do kwestii dzwonienia. Zazwyczaj użytkownicy chcąc zadzwonić na zewnątrz, muszą najpierw wybrać jakąś cyfrę – powiedzmy „9” – aby niejako poinformować centralkę o chęci zadzwonienia przez linię miejską. To jest przypadek pierwszy o którym wspomniano powyżej. Użytkownicy centralki nie mają wiedzy o tym przez jakie medium się łączą, dla nich nic się nie zmieniło: wybierają dziewięć i mają sygnał „z miasta”. Jeśli jednak chcemy, aby użytkownicy numerów wewnętrznych, świadomie wybierali w jaki sposób w danej chwili chcą zadzwonić na tak zwane miasto (drugi przypadek wspomniany powyżej), trzeba doprogramować do centralki drugi, alternatywny sposób dzwonienia np. przez prefiks „8” aby mogli oni zadzwonić przez sieć Internet, czyli linie VoIP podłączone do centralki. W takiej sytuacji centralka znów „wie”, że użytkownika, który wybrał z klawiatury cyfrę „8” przed numerem telefonicznym, należy połączyć przez linie VoIP, a nie przez dotychczasowe tradycyjne linie telefoniczne. Ten sposób zaprogramowania centrali, wymaga dużej świadomości od jej użytkowników – powoduje, że muszą oni zweryfikować swoje dotychczasowe przyzwyczajenia, ale również daje swego rodzaju bezpieczeństwo, gdy któryś z dostępów telefonicznych zawodzi.

Można jednak zastosować tu swego rodzaju zweryfikowany model mieszany, czyli skonfigurować centralkę w taki sposób, aby po wybraniu dotychczas zaprogramowanej cyfry (w naszym przykładzie „9”), najpierw były zajmowane linie VoIP, a jeśli byłyby już zajęte (trwają tam rozmowy), to w drugiej kolejności połączenia są automatycznie łączone przez tradycyjne linie telefoniczne. Jednocześnie do centralki należy dodać drugi prefiks (cyfrę) umożliwiający alternatywne „wyjście” tylko przez linie tradycyjne i poinformować pracowników, że jeśli są problemy z dzwonieniem (ponieważ na przykład Internet przestał działać), mają dzwonić poprzedzając numer docelowy cyfrą „8” (zgodnie z wcześniejszym przykładem). Nie trzeba tu nawet tłumaczyć pracownikom, że jest to związane z pewnego rodzaju bezpieczeństwem i będą teraz wybierając „9”, rozmawiali przez Internet, a „8”, przez dotychczasowego operatora stacjonarnego, ponieważ mogą mieć jakieś obiekcje co do sposobu łączenia rozmów i umyślnie mogą wybierać „8” z klawiatury. Wystarczy informacja: „jeśli jest problem, to wybieramy numery miejskie przez ósemkę”.

Rysunek: Doprowadzenie łączy VoIP do centralki PABX

Drugi sposób polega na podłączeniu bramek VoIP do linii wewnętrznych. Stosowany jest on często w sytuacjach, gdy nie można już podłączyć większej liczby linii miejskich do centralki lub gdy połączenia przez Internet wymagane są tylko dla części pracowników np. dla działu handlowego. Jest to sposób polegający na – mówiąc obrazowo – „rozcięciu” linii wewnętrznej i wstawieniu w nią urządzenia VoIP. Jest tu wymagane zastosowanie bramek VoIP z portami FXO. Kabel linii wewnętrznej wpinamy do bramki VoIP do portu telefonicznego FXO (doprowadzamy do niej sygnał telefoniczny linii wewnętrznej). Do portu telefonicznego FXS, wpinamy kabel od telefonu. Do bramki podpinamy również kabel sieciowy (komputerowy) w celu doprowadzenia do bramki sieci Internet i programujemy w bramce konto użytkownika wybranej sieci VoIP. Od tej pory, podnosząc słuchawkę telefonu, otrzymujemy w niej sygnał telefoniczny operatora telefonii internetowej (rysunek poniżej).

Przykład – chcę zadzwonić na numer miejski przez Internet:  Podnoszę słuchawkę i słyszę w niej sygnał telefonii VoIP. Wybieram numer miejski i łączę się przez Internet z tym numerem. Czyli nie łączę się przez numer wewnętrzny.

Oczywiście gdy ktoś zadzwoni na nasz numer wewnętrzny, otrzymuje połączenie z telefonem podłączonym do centralki PABX za pośrednictwem bramki, ponieważ linia wewnętrzna jest do niej wpięta. A co jeśli chcemy zadzwonić z telefonu podłączonego do bramki VoIP na inny numer wewnętrzny z wykorzystaniem naszej linii wewnętrznej? Trzeba instalując bramkę zaprogramować ją w ten sposób, aby po wybraniu np. krzyżyka „#” na klawiaturze, bramka przełączyła do naszej słuchawki sygnał wewnętrzny centralki, abyśmy mogli dalej wybierać numery telefoniczne w ramach planu numeracyjnego centralki telefonicznej, czyli żeby móc wybierać inne numery wewnętrzne lub dzwonić przez linie miejskie podłączone do centralki.

Przykład – chcę zadzwonić na inny numer wewnętrzny: Podnoszę słuchawkę i słyszę w niej sygnał telefonii VoIP. Przyciskam na klawiaturze „#” i słyszę w słuchawce sygnał telefoniczny linii wewnętrznej mojej centralki. Wybieram numer wewnętrzny i łączę się z tym numerem poprzez moją centralkę. Czyli nie łączę się przez linię VoIP.

Przykład – chcę zadzwonić na numer miejski przez linię miejską podłączoną do mojej centralki: Podnoszę słuchawkę i słyszę w niej sygnał telefonii VoIP. Przyciskam na klawiaturze „#” i słyszę w słuchawce sygnał telefoniczny linii wewnętrznej mojej centralki. Przyciskam „9” i słyszę sygnał linii miejskiej podłączonej do mojej centralki. Wybieram numer miejski i łączę się z tym numerem poprzez moją centralkę. Czyli znów: nie łączę się przez linię VoIP, która jest połączona przez bramkę z moją linią wewnętrzną i moim aparatem telefonicznym.

Rysunek: Doprowadzenie łączy VoIP do linii wewnętrznych centralki PABX

Ta metoda to sposób na udostępnienie połączeń przez Internet wybranym użytkownikom, ponieważ jeśli jest ich na przykład trzydziestu, zaopatrzenie ich w trzydzieści bramek VoIP to spory koszt, a trzeba tu pamiętać, że do bramek trzeba doprowadzić kable sieci informatycznej oraz zasilanie. Tak więc w takiej sytuacji lepiej poważnie zastanowić się nad pierwszym sposobem opisanym wcześniej.

Trzeci sposób to udostępnienie połączeń VoIP przez linie wewnętrzne centrali telefonicznej. Tu również trzeba zastosować bramki VoIP z portami FXO. Tą metodę realizujemy w podobny sposób jak metodę drugą, lecz z tą różnicą, że do bramki nie podpinamy telefonu. Bramkę programujemy w ten sposób, aby po zadzwonieniu na linię wewnętrzną do której podłączona jest bramka VoIP, „podstawiała” ona dzwoniącemu na daną linię wewnętrzną, sygnał telefoniczny operatora VoIP w celu dalszego wybierania numerów.

Rysunek: Podłączenie bramki VoIP z portami FXO do linii wewnętrznych centralki PABX

Przykład – chcę zadzwonić na numer miejski przez VoIP, przy założeniu, że bramka VoIP jest podłączona np. do numeru wewnętrznego 210: Podnoszę słuchawkę i słyszę w niej sygnał telefoniczny linii wewnętrznej mojej centralki. Wybieram numer wewnętrzny „210” i zamiast sygnału dzwonienia, słyszę sygnał telefonii VoIP. Wybieram numer miejski i łączę się z tym numerem przez Internet. Czyli łączę się przez numer wewnętrzny i przez linię VoIP do niego podłączoną.

Czwarty sposób (rysunek poniżej) jest również podobny do drugiego sposobu przedstawionego wcześniej, ale dotyczy linii miejskich. Polega on na tym, że z centralki telefonicznej odpinamy linie telefoniczne, podłączamy je do portów FXO bramki VoIP doprowadzając do bramki VoIP miejski sygnał telefoniczny, natomiast centralę telefoniczną łączymy z portami FXS bramki VoIP. Dzięki temu połączenie telefoniczne przychodzące na numery miejskie linii analogowych nadal trafiają do centralki telefonicznej jak do tej pory (bramka VoIP jest dla tych połączeń przeźroczysta), a połączenia wychodzące są realizowane przez sieć VoIP i operatora VoIP, którego usługi zostały zaprogramowane w bramce VoIP.

Rysunek: Doprowadzenie łączy VoIP do linii miejskich centralki PABX

I wreszcie piąty sposób (rysunek poniżej), który dotyczy centralek telefonicznych PABX do których doprowadzone są cyfrowe łącza typu ISDN PRA (ISDN 30B+D). Polega on na zastosowaniu urządzenia VoIP (gateway), które niejako „rozcina” łącze telefoniczne i działa w ten sposób, że dla połączeń przychodzących jest „przeźroczyste”, więc osoby dzwoniące na dotychczasową numerację udostępnioną przez tradycyjnego operatora usług telefonicznych, dodzwonią się do nas jak dotychczas. Natomiast zmiana nastąpi w przypadku połączeń wychodzących z firmy, ponieważ będą one realizowane przez sieć Internet dzięki podłączonemu do łącza ISDN PRA urządzeniu.

Rysunek: Centralka PABX z podłączonym do niej gateway’em dla łącza typu ISDN PRA

Urządzenie to nazywane jest zazwyczaj z języka angielskiego „gateway” lub po polsku „brama” i posiada dwa porty, umożliwiające podłączenie łącza typu ISDN PRA (maksymalnie trzydzieści kanałów rozmównych). Do pierwszego portu podłączany jest kabel doprowadzający łącze cyfrowe do firmy, natomiast do drugiego portu podłączany jest kabel łączący gateway z naszą centralką PABX. Urządzenie posiada również możliwość podłączenia do niego łącza dostępowego do sieci Internet. Gateway umożliwia oczywiście zaprogramowanie w nim usług dowolnego operatora lub operatorów telefonii internetowej, dzięki czemu połączenia wychodzące mogą być realizowane tą drogą. Całość rozwiązania jest zarządzana poprzez stosowny interfejs, umożliwiający zaprogramowanie właściwych schematów realizowania połączeń telefonicznych.

Dodatkowe informacje dotyczące prezentowanego tekstu i grafik: Ten teks i grafiki są autorskimi tekstami i grafikami redakcji Operatorzy.pl. Jeśli chcesz wykorzystać ten tekst lub grafikę w swoich materiałach, podaj źródło i link do strony źródłowej serwisu Operatorzy.pl.