Europejski pakiet telekomunikacyjny przyjęty

26.11.2009

W dniu 20 listopada Rada Unii Europejskiej, a w dniu 24 listopada Parlament Europejski, przyjęły tak zwany „Pakiet telekomunikacyjny” - nowe ramy regulacyjne dla rynku łączności elektronicznej.

Nowe przepisy, które państwa członkowskie mają obowiązek wdrożyć do połowy 2011 r., wzmocnią prawa konsumentów, w tym prawo dostępu do Internetu, będą w większym stopniu niż dotychczas chronić dane osobowe, zwiększą konkurencję, a także zmodyfikują zasady wykorzystywania widma radiowego z uwzględnieniem częstotliwości uzyskanych dzięki stopniowemu przechodzeniu z telewizji analogowej na cyfrową.

Pakiet reguluje między innymi:

1. Przenośność numerów – prawo do przeniesienia numeru w sieciach komórkowych i stacjonarnych w ciągu jednego dnia przy zachowaniu dotychczasowego numeru.

2. Precyzyjniejsze umowy – lepsza informacja o cenach i warunkach umów, zwłaszcza w odniesieniu do: opłat za przeniesienie numeru lub wypowiedzenie umowy, długości umowy, stosowanych cen i stawek, formy obsługi klienta w trakcie obowiązywania umowy, sposobu wykonywania połączenia alarmowego, metod płatności, minimalnych parametrów jakości usługi oraz rekompensaty w przypadku ich niedotrzymania przez dostawcę usługi. Maksymalny czas obowiązywania umowy z operatorem nie będzie mógł przekroczyć 24 miesięcy, przy czym konsument będzie miał prawo do zawarcia umowy trwającej nie dłużej niż 12 miesięcy.

3. Ochrona konsumenta przed naruszeniem ochrony danych osobowych oraz spamem – chodzi o dane zwłaszcza dotyczące połączeń telefonicznych oraz połączeń internetowych konsumenta, dostępne dostawcy usług, które nie powinny trafiać w niepowołane ręce. Na dostawców usług nałożono obowiązki w zakresie należytego przechowywania i przetwarzania tych danych. Nowe przepisy nakładają na operatorów obowiązek informowania konsumentów oraz odpowiednie organy o przypadkach naruszenia prawa dotyczącego ochrony danych osobowych. Zachęci to dostawców usług do lepszej ochrony danych podmiotów korzystających z usług telekomunikacyjnych. Pakiet wprowadza również możliwość kontroli przez użytkownika Internetu tzw. Cookies, tak aby bez zgody użytkownika jego dane nie mogły być wykorzystywane przez właścicieli serwerów internetowych.

4. Większa niezależność dla krajowych organów regulacyjnych - ograniczenie możliwości wywierania na te organy wpływów politycznych w wykonywaniu ich codziennych zadań oraz przyznanie ochrony szefom tych organów przed arbitralnym zwolnieniem.

5. Funkcjonalna separacja - krajowe organy regulacyjne zostaną wyposażone w dodatkowe narzędzie umożliwiające zobowiązanie operatorów telekomunikacyjnych do oddzielenia części przedsiębiorstwa świadczącej usługi hurtowe od części świadczącej usługi detaliczne. Ten środek zaradczy może być zastosowany w ostateczności. Przyjęcie tych przepisów wzmacnia pewność prawną krajów, które rozważają skorzystanie z tego środka zaradczego.

6. Wspieranie konkurencji i inwestycji w sieci nowej generacji - nowe postanowienia potwierdzają wagę zasad prawa konkurencji oraz znaczenie zasady pewności prawnej w odniesieniu do inwestycji w NGA. Krajowi regulatorzy są zachęcani do promowania efektywnych inwestycji i innowacyjności odnośnie do nowej i zmodernizowanej infrastruktury, takiej jak sieci światłowodowe. Obowiązek udostępnienia nowej infrastruktury konkurentom będzie musiał uwzględniać jednak w należyty sposób ryzyko inwestującego operatora. Nowe przepisy będą też pozwalać na zawieranie porozumień opartych na współpracy między inwestorem a stroną poszukującą dostępu oraz będą zapewniać należyty zwrot z inwestycji operatorowi inwestującemu.

7. Powołanie Organu Europejskich Regulatorów Łączności Elektronicznej (ang. BEREC) - organ ten zastąpi obecną Europejską Grupę Regulatorów (ERG). Decyzja o wyborze siedziby BEREC-a zostanie podjęta przez rządy państw członkowskich Unii Europejskiej. BEREC ma być niezależnym doradczym ciałem eksperckim składającym się z organów regulacyjnych, który będzie wydawał opinie i zalecenia dla Komisji Europejskiej, a na wniosek, również dla Parlamentu i Rady UE w celu spójnego i efektywnego stosowania ram regulacyjnych dla łączności elektronicznej w Unii Europejskiej. Wsparciem dla BEREC-a będzie urząd posiadający osobowość prawną oraz status agencji wspólnotowej.

8. Prawo do dostępu do Internetu - ograniczenia dostępu do Internetu mogą być nakładane wyłącznie jeśli są one odpowiednie, proporcjonalne i niezbędne w społeczeństwie demokratycznym. Takie działania mogą być podejmowane jedynie „z poszanowaniem zasady domniemania niewinności i prawa do prywatności oraz w wyniku „uprzedniej i bezstronnej procedury” gwarantującej wysłuchanie racji użytkownika.

9. Lepszy dostęp do numeru alarmowego 112 - wymagania stawiane operatorom w zakresie dostępu do numeru alarmowego zostaną rozszerzone również na nowe technologie. Nastąpi wzmocnienie obowiązków operatora w kwestii przekazania informacji o lokalizacji osoby dzwoniącej do służb ustawowo powołanych do niesienia pomocy. Podjęte zostaną działania zmierzające do poprawienia ogólnej znajomości i przeznaczenia numeru 112. Ponadto wzmocnione zostaną prawa osób niepełnosprawnych do korzystania z usług łączności elektronicznej, tak aby mogły one korzystać z tych usług w takim samym zakresie jak pozostali użytkownicy.

Prace nad zmianami w europejskim prawie telekomunikacyjnym rozpoczęły się w 2007 r. Dotychczas Rada UE i Parlament UE przyjęły następujące akty prawne:

dyrektywę w sprawie „Lepszych Uregulowań Prawnych” („dyrektywa Better Regulation”) zmieniająca dyrektywę ramową (2002/21/WE), dyrektywę o dostępie (2002/19/WE) i dyrektywę o zezwoleniach (2002/20/WE);
dyrektywę w sprawie „Praw Obywateli” („dyrektywa Citizen’s Rights”) zmieniającą dyrektywę o usłudze powszechnej (2002/22/WE) oraz dyrektywę o prywatności i łączności elektronicznej (2002/58/WE);
rozporządzenie ustanawiające Organ Europejskich Regulatorów Łączności Elektronicznej oraz Urząd („Rozporządzenie BEREC”).

Dalsze kroki:

wejście w życie całego pakietu reform sektora telekomunikacji po publikacji w Dzienniku Urzędowym UE (grudzień 2009 r.);
ustanowienie Organu Europejskich Regulatorów Łączności Elektronicznej (BEREC) (wiosna 2010 r.);
transpozycja pakietu reform do prawa krajowego w 27 państwach członkowskich UE (do czerwca 2011 r.).

źródło: UKE