Stereotypy barierą przed podjęciem pracy w branży IT

Wyniki badania „Gender Research” przeprowadzonego przez European Schoolnet (EUN) na zlecenie firmy Cisco Systems dowodzą, że uczennice polskich szkół bardzo dobrze opanowują podstawowe umiejętności obsługi komputera, są utalentowane w zakresie technologii informatycznych i komunikacyjnych (ITC) i wybierają informatykę jako jeden ze swoich ulubionych przedmiotów. Mimo to mniej niż połowa z nich zamierza podjąć edukację wyższą w tym kierunku oraz realizować karierę zawodową w sektorze ITC.

Podstawowe informacje:

• W badaniu wzięli udział uczniowie i uczennice oraz rodzice i nauczyciele obojga płci z pięciu europejskich krajów. Okazuje się, że chłopcy i dziewczynki w wieku licealnym są zainteresowani technologiami ICT w równym stopniu.
• Stosunkowo duża liczba uczennic decyduje się kontynuować naukę na technicznych uczelniach wyższych. Jednakże większość z nich nie ma zamiaru rozpoczynać kariery zawodowej w tym sektorze.
• W ciągu kilku następnych dziesięcioleci Europa będzie się borykała z niedoborem wykwalifikowanych informatyków. Do roku 2010 raporty przewidują 70 000 nieobsadzonych stanowisk.
• Liczba osób pracujących w całej Europie ulegnie zmniejszeniu z uwagi na zmiany demograficzne i starzejące się społeczeństwo. Sytuacja ta może zostać złagodzona poprzez wzrost zatrudnienia kobiet w sektorze ICT.
• Obecnie w branży ICT kobiety stanowią bardzo niewielki odsetek pracowników. W 2004 roku stanowiły mniej niż 25% ogółu absolwentów kierunków informatycznych w 27 krajach Unii Europejskiej.
• W sektorze ICT zaledwie 27,8% kierowników ds. systemów komputerowych i informatycznych to kobiety. Sytuacja wygląda jeszcze gorzej w przypadku inżynierów zajmujących się sprzętem komputerowym — odsetek kobiet wynosi zaledwie 9,6%. Kobiety zajmują jedynie 5,8% wysokich stanowisk akademickich w dziedzinie inżynierii i technologii.
• Wyniki badania pokazują, że większość dziewcząt aktualnie zdobywających wiedzę informatyczną w szkołach średnich na terenie Polski, Włoch, Wielkiej Brytanii, Francji i Holandii jest zainteresowana zagadnieniami ICT, jednak nawet 50% rezygnuje z dalszej nauki i kariery w branży ICT.
• Po przeanalizowaniu wyników okazało się, że najbardziej demotywującym czynnikiem jest postrzeganie zawodów technicznych jako naturalnie odpowiedniejszych dla mężczyzn.

Amy Christen, wiceprezes programu Cisco Networking Academy powiedział: „Niedobór kobiet w branży ICT będzie się nasilał, chyba że podjęte zostaną dodatkowe działania, mające na celu edukację, wspieranie i zachęcanie dziewcząt oraz osób, które są dla nich wzorem. Również współpraca pomiędzy instytucjami sektora publicznego i prywatnego może odegrać strategiczną rolę w zmianie nastawienia dziewcząt do technologii, zapewniając im dostęp do sprawdzonych informacji na temat branży ICT i kariery zawodowej w tej dziedzinie”.

Podsumowanie wyników z Polski:

Informatyka jest ulubionym przedmiotem szkolnym dziewcząt w Polsce. Poziom wiedzy i umiejętności informatycznych reprezentowany przez obie płcie jest podobny. Uczennice nie decydują się jednak na kontynuację nauki na kierunkach informatycznych lub rozpoczęcie kariery zawodowej w tej branży. Odsetek uczennic rezygnujących z dalszej nauki informatyki wynosi 48%.

Uczennice w Polsce pozostają pod silnym wpływem kobiecych wzorców — 58% uczennic naśladuje wzorce, z których 70% dostarczają im kobiety.

50% przyznaje, że kobiety z najbliższego kręgu rodzinnego mają największy wpływ na wybór kierunku studiów i ścieżki kariery — jednak 40% badanych matek nie korzysta z komputera w pracy i ma mniejszą wiedzę informatyczną niż respondenci płci męskiej.

32% przebadanych uczniów i uczennic przyznaje, że sławne osoby mają największy wpływ na wybór kierunku studiów i ścieżki kariery. Sławne osoby — a w przypadku uczennic szczególnie aktorki — inspirują młodzież o wiele bardziej niż nauczyciele.

Prawie 40% matek nigdy nie korzysta z komputera w pracy. Korzystają one z komputera znacznie rzadziej niż mężczyźni w badanej grupie.

Poziom umiejętności informatycznych rodziców — a w szczególności matek — jest niski. Deklarują oni małą znajomość lub całkowity brak znajomości innych systemów operacyjnych niż Windows.

Matki i nauczycielki postrzegają branżę związaną z Internetem jako męski świat, w takim samym stopniu co ojcowie. Uczniowie uważają również, że praca w branży informatycznej jest odpowiedniejsza dla mężczyzn, jednak w mniejszym stopniu niż rodzice. 

Anna Szymanek-Załęska, inżynier systemowy w firmie Cisco, jest przekonana, że praca w branży IT zapewnia ciekawe możliwości rozwoju dla kobiet. „Dziewczęta z mojego pokolenia nie są zachęcane do zajmowania się informatyką. Tradycyjnie pracę w branży IT postrzega się jako domenę mężczyzn, między innymi dlatego, że kojarzy się ona najczęściej z programowaniem. Jednak branża IT rozwija się i oferuje coraz bardziej różnorodne możliwości pracy: w sprzedaży rozwiązań teleinformatycznych, w marketingu,
w działach inżynieryjnych czy administracji systemów. Bez wahania polecam karierę zawodową związaną z nowymi technologiami każdej młodej kobiecie, która poważnie ją rozważa. Branża się cały czas zmienia i powstaje coraz więcej miejsc pracy, o które z powodzeniem mogą ubiegać się kobiety”.

Jens Mortensen, dyrektor programu Cisco Networking Academy na terenie Europy: „Pogląd, że praca w sektorze IT wymaga wyłącznie umiejętności technicznych jest nieprawdziwy. Pracodawcy w branży ICT na każdym szczeblu kariery poszukują pracowników z szerokim wachlarzem umiejętności, takich jak na przykład zdolność rozwiązywania problemów, inicjatywa czy komunikatywność. Kobiety mają bardzo wiele możliwości realizacji pełnej i satysfakcjonującej kariery w branży. Musimy się upewnić, że dotrzemy z tym komunikatem do dziewczyn podejmujących decyzję o wyborze kierunku studiów lub rozpoczynających karierę”.

Tabela z informacjami dotyczącymi poszczególnych krajów: wyniki badania przedstawiające odsetek dziewcząt rezygnujących z nauki informatyki po zakończeniu szkoły średniej.

źródło: Cisco